Bài 32 Đọc Sự tích chú Tễu trang 153, 154 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức tập 1

Nội dung chính bài Sự tích chú Tễu:

Chú Tễu là một hình tượng mang lại nhiều tiếng cười. Bản thân chú Tễu cũng là người ngoan ngoãn, nhân hậu, biết suy nghĩ và làm điều tốt, việc thiện. Hiện thân con rối chú Tễu cho thấy con người Tễu sẽ còn mãi, luôn đem đến niềm vui cho mọi người.

* Khởi động

Trả lời câu hỏi Khởi động trang 153 SGK Tiếng Việt 5 Kết nối tri thức

Nêu nhận xét của em về gương mặt nhân vật chú Tễu trong các tiết mục múa rối nước.

Phương pháp: 

Em quan sát hình ảnh gương mặt nhân vật chú Tễu và đưa ra nhận xét.

Lời giải: 

Gương mặt nhân vật chú Tễu trong các tiết mục múa rối nước trông rất vui tươi, miệng luôn cười và hai má hồng hào, mặt trắng sáng. 

SỰ TÍCH CHÚ TỄU

Nhân vật:

1. Ông quản phường rối nước

2. Tễu — anh trai làng

Cảnh 1: Tại xưởng mộc phường rối nước.

Ông quản: - Anh tìm ai?

Anh Tễu: – Dạ thưa, con tìm ông quản phường rối nước ạ.

Ông quản: – Là ta đây!

Anh Tễu: – Dạ, con tên Tễu. Đến xin học nghề.

Ông quản: – Tễu có nghĩa là cười. Tên đẹp đấy! Vì sao con muốn học nghề rối nước?

Anh Tễu: – Con thích ca hát mà tướng mạo khó coi, “bụng trống chầu, đầu cá trê", vào phường ta mới mong được giấu mặt mình, trình mặt rối mà hát sau bức mành ạ.

Ông quản: - Ta thấy con ngộ nghĩnh, hoạt bát đấy chứ! Ai mách con tới đây?

Anh Tễu: – Mẹ con ạ. Mẹ con bảo tới đây “không đẹp nay thì đẹp mai, học cười má phấn có hai đồng tiền”.

Ông quản: - Ha ha! Phường ta đưa tiếng cười mua vui cho làng xóm. “Một nụ cười bằng mười thang thuốc bổ!”. Để ta dạy con diễn mấy quân hề. Tha hồ mà cười! Nào ta sang thuỷ đình ao làng để tập.

Cảnh 2: Ba năm sau, ở thuỷ đình phường rối nước.

Ông quản: - Con đã được hát ca thoả thích, vì sao sau các buổi diễn, ta thấy con đăm chiêu như vậy?

Anh Tễu: – Thưa ông quản! Gần đây, con thường mơ thấy một nơi có nhà thuỷ đình rộng mênh mông, thoả sức ngân nga cho tròn vành rõ chữ. Ở đó có nhiều người đẹp như tiên đang múa ca, vẫy gọi con...

Ông quản: – Ta nghĩ đó chính là mong ước tìm cho nghề rối nước những tích trò hay hơn, những quân rối đẹp hơn! Con cứ đi theo tâm nguyện của mình. Chỉ xin con cho phường rối làng ta lấy chính con làm hình mẫu khắc tạc một quân rối mới, thay con ở lại múa ca với bạn nghề.

Anh Tễu: – Xin vâng. Quân rối chú Tễu sẽ thay con ca hát với mọi người. Con xin cảm ơn!

(Ngày tiễn chân anh Tễu, cả phường rồi cùng hát “Hãy vui...i.... a... là vui như chú Tễu…”.)

(Theo Trần Quốc Toàn)

Từ ngữ

- (Ông) quản phường: (người) quản lí, điều hành một tổ chức gồm những người cùng làm một nghề, một công việc (trong xã hội xưa).

- Thuỷ đình: nhà biểu diễn múa rối nước.

- Quân hề: nhân vật rối nước được làm bằng gỗ, đóng vai gây cười trong các vở diễn.

Câu 1 trang 155 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 KNTT: Ở cảnh 1, lí do anh Tễu tìm gặp ông quản là gì?

Phương pháp: 

Em đọc lời thoại ở anh Tễu ở cảnh 1 để tìm câu trả lời.

Lời giải:  

Ở cảnh 1, lí do anh Tễu tìm gặp ông quản là vì anh thích ca hát mà tướng mạo khó coi, “bụng trống chầu, đầu cá trê”, vào phường mong được giấu mặt mình, trình mặt rối mà hát sau bức mành. 

Câu 2 trang 155 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 KNTT: Qua lời chào hỏi, giới thiệu, trò chuyện với ông quản, em thấy anh Tễu là người thế nào?

Phương pháp:  

Em đọc lời chào hỏi, giới thiệu, trò chuyện với ông quản để trả lời câu hỏi.

Lời giải:  

Qua lời chào hỏi, giới thiệu, trò chuyện với ông quản, em thấy anh Tễu là người ngoan ngoãn, lễ độ, biết dạ thưa, trình bày lí do rõ ràng. Mục đích của anh Tễu đến với phường rối nước là mục đích tốt, không nhằm lợi dụng, sớm nắng một chiều.

Câu 3 trang 155 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 KNTT: Theo em, vì sao ông quản dạy cho anh Tễu diễn những quân rối hề?

- Vì thấy anh Tễu muốn “học cười”.

- Vì thấy anh Tễu hoạt bát, ngộ nghĩnh.

- *

Phương pháp:  

Em suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải:  

Theo em, ông quản dạy cho anh Tễu diễn những quân rối hề vì: ông thấy anh ngộ nghĩnh, hoạt bát, giúp anh đưa tiếng cười mua vui làng xóm, cười nhiều hơn để bớt sầu não, suy nghĩ tiêu cực.

Câu 4 trang 155 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 KNTT: Ở cảnh 2, điều gì khiến anh Tễu có những xáo trộn trong tâm tư? Vì sao ông quản khích lệ anh Tễu đi theo tâm nguyện của mình?

Phương pháp:  

Em đọc cảnh 2 để trả lời câu hỏi.

Lời giải:  

Ở cảnh 2, điều khiến anh Tễu có những xáo trộn trong tâm tư là vì anh mơ thấy một nơi có nhà thuỷ đình rộng mênh mông, thoả sức ngân nga cho tròn vành rõ chữ. Ở đó có nhiều người đẹp như tiên đang múa ca, vẫy gọi anh Tễu.

Ông quản khích lệ anh Tễu đi theo tâm nguyện của mình vì ông biết anh đã giác ngộ, tìm ra được con đường riêng của anh. Ông tôn trọng ý kiến của anh.

Câu 5 trang 155 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 KNTT: Vở kịch giải thích thế nào về sự xuất hiện nhân vật chú Tễu trong các vở rối nước?

Phương pháp:  

Em dựa vào vở kịch, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.

Lời giải:  

Vở kịch giải thích về sự xuất hiện nhân vật chú Tễu trong các vở rối nước: Sau khi anh Tễu rời phường rối nước, ông quản phường xin anh lấy chính hình mẫu anh khắc tạc thành một quân rối mới, thay anh Tễu ở lại múa cá với bạn nghề trong phường.

* Vận dụng

Câu 1 trang 155 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 KNTT: Xếp các từ có tiếng tâm dưới đây vào nhóm thích hợp.

Phương pháp:  

Em giải nghĩa các từ để sắp xếp vào nhóm phù hợp.

Lời giải:

Câu 2 trang 155 SGK Tiếng Việt lớp 5 Tập 1 KNTT: Đặt câu với 1 – 2 từ trong mỗi nhóm ở bài tập 1.

Phương pháp: 

Em suy nghĩ và đặt câu phù hợp.

Lời giải: 

– Với tâm có nghĩa là chính giữa:

+ Tâm bão hiện đang nằm lệch về phía Đông nước ta.

+ Hà Nội là trung tâm văn hoá lớn nhất miền Bắc nước ta nói riêng, của cả nước nói chung.

– Với tâm có nghĩa là tình cảm, ý chí:

+ Thầy giáo của tôi là một người tâm huyết với nghề.

+ Lương tâm của tôi không cho phép làm những điều sai trái với đạo đức. 

Sachbaitap.com