Giải SBT Khoa học tự nhiên 7 Chân trời sáng tạo trang 46, 47 bài 16

Bài 16.1 trang 46 SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 - Chân trời sáng tạo

Hiện tượng nào sau đây liên quan đến sự phản xạ ánh sáng?

A. Ánh sáng mặt trời tạo ra hiện tượng quang hợp.

B. Ánh sáng mặt trời phản chiếu trên mặt nước.

C. Ánh sáng mặt trời làm pin quang điện hoạt động.

D. Ánh sáng mặt trời làm nóng bếp mặt trời.

Lời giải:

Đáp án đúng là: B

A, C, D liên quan tới hiện tượng chuyển hóa năng lượng.

Bài 16.2 trang 46 SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 - Chân trời sáng tạo

Hình vẽ nào sau đây mô tả đúng định luật phản xạ ánh sáng?

Lời giải:

Đáp án đúng là: D

Hình (4) thể hiện đúng đường truyền của các tia sáng và tuân theo đúng định luật phản xạ ánh sáng.

Bài 16.3 trang 46 SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 - Chân trời sáng tạo

Phát biểu nào sau đây là sai khi nói về định luật phản xạ ánh sáng?

A. Góc phản xạ bằng góc tới.

B. Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và đường pháp tuyến với gương ở điểm tới.

C. Tia phản xạ luôn song song với tia tới.

D. Góc hợp bởi tia tới và pháp tuyến bằng góc hợp bởi tia phản xạ và pháp tuyến.

Phương pháp:

Hiện tượng phản xạ ánh sáng: Hiện tượng xảy ra khi chiếu một tia sáng vào gương bị gương hắt trở lại môi trường cũ.

Định luật phản xạ ánh sáng:

+ Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng chứa tia tới và pháp tuyến của gương ở điểm tới.

+ Góc phản xạ bằng góc tới.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

C - sai vì tia phản xạ không song song với tia tới.

Bài 16.4 trang 46 SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 - Chân trời sáng tạo

Trường hợp nào sau đây có phản xạ khuếch tán?

A. Ánh sáng chiếu đến mặt gương.

B. Ánh sáng chiếu đến mặt hồ phẳng lặng.

C. Ánh sáng chiếu đến mặt hồ gợn sóng.

D.Ánh sáng chiếu đến tấm bạc láng, phẳng.

Lời giải:

Đáp án đúng là: C

A, B, D xảy ra hiện tượng phản xạ gương.

Bài 16.5 trang 46 SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 - Chân trời sáng tạo

Tính góc phản xạ trong các trường hợp sau:

a) Tia sáng tới vuông góc với mặt gương phẳng.

b) Tia sáng tới tạo với tia phản xạ một góc 90°.

Phương pháp:

Góc phản xạ (r) bằng góc tới (i) tức là góc hợp bởi tia tới và pháp tuyến bằng góc hợp bởi tia phản xạ và pháp tuyến.

Lời giải:

a) Tia tới vuông góc với mặt gương nên góc tới bằng 0⁰.

Vì vậy góc phản xạ cũng là 0⁰.

b) Tổng góc tới i và góc phản xạ r là i + r = 90⁰.

Bài 16.6 trang 46 SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 - Chân trời sáng tạo

Hãy vẽ ký hiệu gương phẳng trong hình dưới đây, sao cho tia sáng xuất phát từ điểm A, đến gặp gương tại O rồi cho tia sáng phản xạ đi qua điểm B.

Lời giải:

Vẽ đường phân giác của góc giữa tia sáng tới và tia sáng phản xạ, sau đó vẽ mặt gương vuông góc với đường phân giác trên.

Bài 16.7 trang 47 SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 - Chân trời sáng tạo

Hãy vẽ một tia sáng đến gương (1) sau khi phản xạ trên gương thì cho tia phản xạ IB.

Lời giải:

- Dựng pháp tuyến của gương (2) tại điểm tới I.

- Đo góc phản xạ và vẽ tia tới RI tuân theo định luật phản xạ ánh sáng.

- Kéo dài tia IR cắt gương (1) tại J, JR chính là tia phản xạ từ gương (1)

- Dựng pháp tuyến của gương (1) tại điểm tới J

- Đo góc phản xạ và vẽ tia tới SI tuân theo định luật phản xạ ánh sáng.

Bài 16.8 trang 47 SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 - Chân trời sáng tạo

Hãy cho biết hiện tượng phản xạ gương hay phản xạ khuếch tán sẽ xảy ra khi có một chùm ánh sáng chiếu tới một bề mặt trong từng trường hợp sau. Giải thích.

Lời giải:

- Hiện tượng phản xạ gương xảy ra với các vật có bề mặt nhẵn bóng như: đáy chậu bằng nhôm bóng, mặt hồ nước phẳng lặng, gương soi.

- Hiện tượng phản xạ khuếch tán xảy ra với các vật có bề mặt xù xì, gồ ghề như: bề mặt ví da đã cũ, tấm vải, tấm bìa cứng.

Bài 16.9 trang 47 SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 - Chân trời sáng tạo

Chiếu một tia sáng tới tạo với mặt một gương phẳng một góc 65°. Góc hợp bởi tia sáng phản xạ và tia sáng tới bằng bao nhiêu? Vẽ hình minh họa cho câu trả lời của em.

Phương pháp:

Góc phản xạ (r) bằng góc tới (i) tức là góc hợp bởi tia tới và pháp tuyến bằng góc hợp bởi tia phản xạ và pháp tuyến.

Lời giải:

Góc hợp bởi tia sáng phản xạ và tia sáng tới bằng 50⁰.

Vì IN là pháp tuyến của gương nên

Bài 16.10 trang 47 SBT Khoa học tự nhiên lớp 7 - Chân trời sáng tạo

Một học sinh thực hiện thí nghiệm khảo sát sự phản xạ ánh sáng bằng cách chiếu một tia ánh sáng theo phương nằm ngang lên mặt một gương phẳng. Học sinh này nhìn thấy tia sáng phản xạ có phương thẳng đứng, hướng từ dưới lên. Hãy vận dụng định luật phản xạ ánh sáng để vẽ gương phẳng, tia sáng phản xạ và xác định góc tới trong thí nghiệm này.

Lời giải:

 Vẽ tia sáng tới SI phương nằm ngang.

- Sau đó, vẽ tia phản xạ IR theo phương thẳng đứng.

- Vẽ tia phân giác IN của , IN đồng thời là pháp tuyến của gương phẳng.