Giải SBT KHTN 7 Kết nối tri thức bài 3 trang 11, 12, 13, 14

Mặt Trời chứa khoảng 73% hydrogen và 25% helium, còn lại là các nguyên tố hóa học khác.

a) Phần trăm của các nguyên tố hóa học ngoài hydrogen và helium có trong Mặt Trời là bao nhiêu?

b) Một trong các nguyên tố khác có trong Mặt Trời là neon. Hạt nhân nguyên tử neon có 10 proton. Hãy cho biết số electron trong lớp vỏ nguyên tử neon. Hãy vẽ hình mô tả nguyên tử neon.

Phương pháp:

- Nguyên tử trung hòa về điện nên tổng số hạt proton bằng tổng số hạt electron.

- Các electron chuyển động xung quanh hạt nhân theo từng lớp. Mỗi vòng tròn xung quanh hạt nhân nguyên tử biểu diễn một lớp electron.

Lời giải:

a) Phần trăm của các nguyên tố hóa học ngoài hydrogen và helium có trong Mặt Trời là:

b) Vì trong nguyên tử, số electron bằng số proton nên số electron trong lớp vỏ nguyên tử là 10. Mô hình nguyên tử neon:

Bài 3.12 trang 13 SBT KHTN lớp 7 - Kết nối tri thức

Em hãy giải thích vì sao một số nguyên tố hóa học có kí hiệu không chứa chữ cái đầu tiên trong tên gọi của chúng. Ví dụ: kí hiệu hóa học của nguyên tố sodium là Na.

Phương pháp:

- Tên gọi của các nguyên tố hóa học được quy định thống nhất trên toàn thế giới theo IUPAC.

- Kí hiệu hóa học gồm một hoặc hai chữ cái có trong tên gọi của nguyên tố, với chữ cái đầu viết hoa, chữ cái sau viết thường.

- Một số nguyên tố có kí hiệu hóa học không xuất phát từ tên gọi theo IUPAC, mà xuất phát từ tên Latin của nguyên tố.

Lời giải:

Kí hiệu hóa học là một hoặc hai chữ cái trong tên gọi của nguyên tố, trong đó chữ cái đầu viết in hoa, chữ cái sau viết in thường.

Một số nguyên tố có tên gọi hiện nay theo IUPAC và tên gọi ban đầu không giống nhau, nên kí hiệu hóa học không chứa chữ cái đầu tiên theo kí hiệu IUPAC của chúng. Ví dụ:

Nguyên tố hóa học sodium, trước đây được gọi là natrum, theo tiếng Ả Rập, “natrum” nghĩa là muối tự nhiên, bởi vì nguyên tố này có trong thành phần của muối ăn, do đó nó có kí hiệu hóa học là Na.

Bài 3.13 trang 13 SBT KHTN lớp 7 - Kết nối tri thức

Số hiệu nguyên tử và khối lượng nguyên tử của một số nguyên tử được cho ở bảng sau:

a) Hạt nhân nguyên tử Na có bao nhiêu hạt proton?

b) Nguyên tử S có bao nhiêu electron?

c) Hạt nhân nguyên tử Cl có bao nhiêu hạt neutron?

d) Các nguyên tử nào thuộc cùng một nguyên tố hóa học?

Phương pháp:

- Các nguyên tử có cùng số proton thuộc cùng một nguyên tố hóa học. Số hiệu nguyên tử là số proton trong hạt nhân. Mỗi nguyên tố hóa học có một số hiệu nguyên tử.

- Các nguyên tử trung hòa về điện có số electron bằng số proton.

⇨ Số hiệu nguyên tử bằng số electron (với những nguyên tử trung hòa về điện).

- Khối lượng nguyên tử xấp xỉ bằng khối lượng hạt nhân, hạt nhân gồm hai loại hạt proton và neutron, mỗi hạt proton và neutron nặng 1 amu.

⇨ Khối lượng nguyên tử (amu) = Số proton x 1 + Số neutron x 1

⇨ Số neutron = Khối lượng nguyên tử - Số proton

Lời giải:

a) Hạt nhân nguyên tử Na có 11 proton (do số proton bằng số hiệu nguyên tử);

b) Nguyên tử lưu huỳnh có 16 electron (do trong nguyên tử: số electron = số proton = số hiệu nguyên tử).

c) Hạt nhân nguyên tử Cl có 18 hạt neutron (số hạt neutron = 35 – 17 = 18 hạt).

d) Hai nguyên tử K có khối lượng nguyên tử là 39 và 40, nhưng đều có số hiệu nguyên tử là 19, đều thuộc nguyên tố K (kali hay potassium).

Bài 3.14 trang 14 SBT KHTN lớp 7 - Kết nối tri thức

Trong tự nhiên có hai loại nguyên tử đều thuộc cùng một nguyên tố hóa học là Ne (Z = 10. Một loại là các nguyên tử Ne có khối lượng nguyên tử 20 amu và loại còn lại là các nguyên tử Ne có khối lượng nguyên tử 22 amu.

a) Hạt nhân của nguyên tử Ne có khối lượng 22 amu có bao nhiêu hạt proton và neutron?

b) Hãy giải thích vì sao hai loại nguyên tử đó đều thuộc cùng một nguyên tố hóa học Ne.

Phương pháp:

- Các nguyên tử có cùng số proton thuộc cùng một nguyên tố hóa học. Số hiệu nguyên tử là số proton trong hạt nhân. Mỗi nguyên tố hóa học có một số hiệu nguyên tử.

- Các nguyên tử trung hòa về điện có số electron bằng số proton.

⇨ Số hiệu nguyên tử bằng số electron (với những nguyên tử trung hòa về điện).

- Khối lượng nguyên tử xấp xỉ bằng khối lượng hạt nhân, hạt nhân gồm hai loại hạt proton và neutron, mỗi hạt proton và neutron nặng 1 amu.

⇨ Khối lượng nguyên tử (amu) = Số proton x 1 + Số neutron x 1

⇨ Số neutron = Khối lượng nguyên tử - Số proton

Lời giải:

a) Hạt nhân của nguyên tử Ne khối lượng 22 amu có 10 proton và 12 neutron.

+ Số proton = số hiệu nguyên tử = 10.

+ Số neutron = 22 – 10 = 12.

b) Hai loại nguyên tử đó đều có cùng số proton trong hạt nhân là 10, nên thuộc cùng một nguyên tố hóa học là Ne.

Bài 3.15 trang 14 SBT KHTN lớp 7 - Kết nối tri thức

Cho các nguyên tố hóa học sau: carbon, hydrogen, oxygen, nitrogen, phosphorus, chlorine, sulfur, calcium, potassium, iron, iodine và argon.

a) Kể tên 5 nguyên tố hóa học có trong không khí.

b) Kể tên 4 nguyên tố hóa học có trong nước biển.

c) Kể tên 4 nguyên tố hóa học chiếm thành phần phần trăm khối lượng lớn nhất của cơ thể con người.

Phương pháp:

- Không khí gồm khí nitrogen, hơi nước, khí oxygen, khí carbon dioxide, một số khí hiếm agon, neon,…

- Nước biển có thành phần chính là nước và các muối được tạo bởi các ion: sodium ion, calcium ion, magnesium ion, chloride ion, sulfate ion,…

- Nguyên tố hóa học trong cơ thể con người:

Lời giải:

a) 5 nguyên tố hóa học có trong không khí: nitơ (nitrogen); oxygen, carbon, argon, hydrogen.

b) 4 nguyên tố hóa học có trong nước biển: hydrogen; oxygen; natri (sodium); chlorine (ngoài ra có thể kể thêm calcium và magnesium).

c) 4 nguyên tố hóa học chiếm phần trăm khối lượng lớn nhất cơ thể con người: carbon, oxygen, hydrogen, nitơ (nitrogen).

Sachbaitap.com