Soạn bài Ông lão bên chiếc cầu - Văn 9 Cánh Diều tập 1

Đọc hiểu

Nội dung chính: Câu chuyện là cuộc nói chuyện giữa nhân vật ông lão và tác giả. Từ cuộc nói chuyện này, chúng ta thấy được số phận hẩm hiu của ông lão già nua, vìthời cuộc đã trở thành nạn nhân không may của thảm cảnh chiến tranh trong cuộc nộichiến ở Tây Ban Nha (1936-1939). Ở đây, Hemingway chỉ ghi nhận sự tàn bạo phi lý của chiến tranh mà không hề biểu lộ xúc động nào.

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 91 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Chú ý các chi tiết thể hiện bối cảnh của truyện

Phương pháp:  

Đọc kĩ phần đầu văn bản

Lời giải:  

- Chiếc cầu bắc qua sông, những chiếc xe nối đuôi nhau đi qua.

- Binh lính đẩy hộ xe hàng.

=> Bối cảnh chiến tranh.

Câu 2 (trang 91 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Lời đối thoại cho biết các thông tin gì về nhân vật ông lão?Phương pháp:  

Đọc kĩ phần đối thoại trong đoạn 2

Lời giải: 

Ông lão đến từ San Carlos, ông nuôi gia súc và là người cuối cùng rời khỏi thị trấn vì chăm sóc những con vật

Câu 3 (trang 92 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Điều gì khiến ông lão lo lắng?

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản

Lời giải: 

Ông lão lo những con vật khác là hai con dê, bốn cặp chim bồ câu sẽ không thể tự kiếm ăn và không biết điều gì sẽ xảy ra với chúng.

Câu 4 (trang 93 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Đây là lời đối thoại hay độc thoại?

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản, áp dụng phần kiến thức ngữ văn

Lời giải: 

Đây là lời độc thoại vì không có lời đáp lại của nhân vật khác

* Trả lời câu hỏi cuối bài:

Câu 1 (trang 93 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Hãy xác định để tài, bối cảnh, ngôi kể và các nhân vật trong truyện Ông lão bên chiếc cầu.

Phương pháp: 

Đọc kĩ văn bản, tìm hiểu thêm về hoàn cảnh sáng tác

Lời giải: 

Đề tài: Số phận con người và loài vật trong chiến tranh

Bối cảnh: nội chiến Tây Ban Nha

Ngôi kể thứ nhất

Các nhân vật: tôi, ông lão

Câu 2 (trang 93 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Nhân vật ông lão được thể hiện như thế nào trong văn bản? Câu chuyện dự báo điều gì sẽ đến với ông? Vì sao?

Phương pháp:  

Chú ý hình tượng ông lão và bối cảnh chiến tranh

Lời giải: 

- Nhân vật ông lão là một người có chân dung bụi bặm, xám bẩn nhưng ánh lên sau đó là tấm lòng lương thiện sâu sắc dành cho các con vật nuôi của mình.

- Câu chuyện dự báo cái chết có thể đến với ông vì đang xảy ra chiến tranh nhưng ông nhất quyết không chịu đi vì lo cho vật nuôi của mình.

Câu 3 (trang 93 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Chi tiết về ngày "Chủ nhật Phục sinh" và "niềm may mắn" của ông lão ở phần cuối tác phẩm tạo ra sự tương phản như thế nào với cảnh ngộ của ông? Qua đó, tác giả muốn gửi gắm điều gì?

Phương pháp:  

Đọc kĩ chi tiết

Lời giải: 

Hai chi tiết này hoàn toàn đối lập với cảnh ngộ của ông lão. Ngày lễ Phục sinh đánh dấu sự sống trở lại của Chúa, và “niềm may mắn” khi giống mèo có thể tự xoay sở. Thế nhưng còn ông lão, có thể ông sẽ phải đối mặt với cái chết khi quân đội phát xít đang đến gần.

Qua đó, tác giả muốn gửi gắm thông điệp về sự tàn ác, khốc liệt của chiến tranh

Câu 4 (trang 93 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Hãy chỉ ra và phân tích một số đặc sắc nghệ thuật của truyện (các hình ảnh biểu tượng, ngôn ngữ đối thoại, độc thoại nội tâm,...).

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản, tìm và phân tích một số hình ảnh, ngôn ngữ…

Lời giải: 

- Các hình ảnh biểu tượng: cây cầu - ranh giới của hai phe chiến tranh

- Ngôn ngữ đối thoại giữa nhân vật tôi và ông lão cho thấy đặc điểm, tâm trạng và phẩm chất của nhân vật

- Đọc thoại nội tâm: “Đấy là quê hương của lão. Lão hãnh diện và mỉm cười khi có người nhắc đến” cho thấy nội tâm, suy nghĩ của nhân vật về quê hương của mình

Câu 5 (trang 93 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Việc tác giả không đặt tên cho nhân vật ông lão trong tác phẩm có ý nghĩa gì?

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản, liên hệ các tác phẩm khác

Lời giải: 

- Các hình ảnh biểu tượng: cây cầu - ranh giới của hai phe chiến tranh

- Ngôn ngữ đối thoại giữa nhân vật tôi và ông lão cho thấy đặc điểm, tâm trạng và phẩm chất của nhân vật

- Đọc thoại nội tâm: “Đấy là quê hương của lão. Lão hãnh diện và mỉm cười khi có người nhắc đến” cho thấy nội tâm, suy nghĩ của nhân vật về quê hương của mình

Câu 6 (trang 93 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Truyện gửi đến người đọc thông điệp gì? Theo em, thông điệp đó có ý nghĩa như thế nào trong cuộc sống hiện nay?

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản, rút ra thông điệp

Lời giải: 

- Thông điệp:

+ Chiến tranh chỉ đem đến mất mát, đau thương

+ Con người dù trong hoàn cảnh nào cũng luôn giữ cho mình sự lương thiện và tình yêu thương

- Ý nghĩa: nhắc nhở con người phải biết trân trọng, giữ gìn nền hòa bình trên toàn thế giới

Sachbaitap.com