Soạn bài Thực hành tiếng Việt trang 94 Văn 9 Kết nối tri thức tập 1

Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp

Câu 1 (trang 94 sgk Ngữ văn 9 KNTT Tập 1): Xác định phần dẫn trong các câu sau, cho biết phần đó được dẫn theo cách trực tiếp hay gián tiếp. Những dấu hiệu nào giúp em nhận ra điều đó?

a. Khi chồng ra đi nàng giãi bày nỗi niềm của mình: “Chàng đi chuyến này, thiếp chẳng dám mong đeo được ấn phong hầu {...}, chỉ xin ngày về mang theo được hai chữ bình yên, thế là đủ rồi”.

b. Theo như lời thầy giáo của tôi bảo, người La Mã xưa kia nuôi ong trong những cái tổ bằng đồng hình chiếc vại, có đục thủng nhiều hàng lỗ con vòng quanh miệng, quanh đáy.

Phương pháp:

Gợi nhớ kiến thức về dẫn trực tiếp và gián tiếp để xác định.

Lời giải: 

a.

- Phần dẫn: “Chàng đi chuyến này, thiếp chẳng dám mong đeo được ấn phong hầu {...}, chỉ xin ngày về mang theo được hai chữ bình yên, thế là đủ rồi”.

-> Đây là dẫn trực tiếp. Được đặt trong dấu ngoặc kép, trích ý nguyên lời nhân vật.

b.

- Phần dẫn: người La Mã xưa kia nuôi ong trong những cái tổ bằng đồng hình chiếc vại, có đục thủng nhiều hàng lỗ con vòng quanh miệng, quanh đáy.

-> Đây là dẫn gián tiếp, được dẫn qua lời kể của nhà văn và không được đặt dấu ngoặc kép.

Câu 2 (trang 95 sgk Ngữ văn 9 KNTT Tập 1): Hãy chuyển cách dẫn trực tiếp trong các câu sang cách dẫn gián tiếp. 

a. Thủ lĩnh da đỏ Xi-át-tơn đã khẳng định: “Đối với đồng bào tôi, mỗi tấc đất là thiêng liêng, mỗi lá thông óng ánh, mỗi bờ cát, mỗi hạt sương long lanh trong những cánh rừng rậm rạp, mỗi bãi đất hoang và tiếng thì thầm của côn trùng là những điều thiêng liêng trong kí ức và kinh nghiệm của đồng bào tôi”.

(Theo Hoàng Vĩnh, tạp chí Văn học và Tuổi trẻ, tháng 4/2023)

b. Nỗi oan của Vũ Nương sẽ còn đeo đẳng mãi lấy nàng, nếu như không có một đêm tình cờ đứa bé nói: “Cha Đản lại đến kìa!”.

(Nguyễn Đăng Na, “Người con gái Nam Xương – một bi kịch của con người_

c. Trong “Thi nhân Việt Nam”, Hoài Thanh đã bộc lộ thành thực một tâm trạng:

“Dẫu có ưa thơ người này người khác, mỗi lúc buồn đến, tôi lại trở về với Lưu Trọng Lư. Có những bài thơ cứ vương vấn trong trí tôi hàng tháng, lúc nào cũng như văng vẳng bên tai. Bởi vì thơ Lư nhiều bài thực không phải là thơ, nghĩa là những công trình nghệ thuật, mà chính là tiếng lòng thổn thức cùng hòa theo tiếng thổn thức của lòng ta”.

(Lê Quang Hưng, “Nắng mới” - sự thành thực của một tầm hồn giàu mơ mộng)

Phương pháp:

Gợi nhớ kiến thức về cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp để chuyển phù hợp.

Lời giải: 

a. Nếu như đứa bé không tình cờ thông báo sự xuất hiện của cha Đản trong một đêm, nỗi oan của Vũ Nương sẽ còn đeo dẳng mãi lấy nàng.

b. Theo thủ lĩnh da đỏ Xi-át-tơn, đối với đồng bào của ông, mỗi tấc đất là thiêng liêng, mỗi lá thông óng ánh, mỗi bờ cát, mỗi hạt sương long lanh trong những cánh rừng rậm rạp, mỗi bãi đất hoang và tiếng thì thầm của côn trùng đều là những điều thiêng liêng trong kí ức và kinh nghiệm của đồng bào ông.

c. Trong “Thi nhân Việt Nam”, Hoài Thanh đã bộc lộ rằng, ông đều nhớ về Lưu Trọng Lư mỗi lúc buồn. Thơ Lưu Trọng Lư vương vấn trong tâm trí Hoài Thanh hàng tháng, lúc nào cũng văng vẳng bên tai. Thơ Lưu Trọng Lư nhiều bài không thật sự là thơ, mà còn là tiếng lòng thổn thức hòa cùng tiếng thổn thức của mỗi người.

Câu 3 (trang 95 sgk Ngữ văn 9 KNTT Tập 1): Viết đoạn văn nghị luận (khoảng 5 - 7 câu) có nội dung liên quan đến ý kiến dưới đây, trích dẫn ý kiến đó theo cách trực tiếp hoặc gián tiếp:

Cái tài của Nguyễn Dữ là ông đã dung hòa được hiện thực với ước mơ, giữa cái tồn tại với cái ảo ảnh.

Phương pháp: 

Đưa ra vấn đề nghị luận trong ý kiến từ đó triển khai thành đoạn văn và có trích dẫn ý kiến.

Lời giải:

Nguyễn Đăng Na từng cho rằng: “Cái tài của Nguyễn Dữ là ông đã dung hòa được hiện thực ước mơ, giữa cái tồn tại với cái ảo ảnh”. Qủa thật, đây cũng chính là một nét đặc sắc mà chưa một tác phẩm truyện truyền kì nào có được. Nguyễn Dữ vốn là một nhà văn nhân đạo, ông sẽ không để nhân vật mang cốt cách đẹp phải chết vĩnh viễn. Chính vì vậy, ông mới để cho Vũ Nương được sống lại, được gặp gia đình, nhưng chỉ được đứng từ xa và biến mất trong ảo ảnh. Chính sự kết hợp ấy mới thật sự làm cho những bi kịch trong các tác phẩm của ông đau đớn, dai dẳng.

Sachbaitap.com