Soạn bài Cố hương - Văn 9 tập 1 ngắn gọn

Nội dung chính:

Thông qua việc thuật lại chuyến về quê lần cuối cùng của nhân vật “tôi”, những rung cảm của “tôi” trước sự thay đổi của làng quê, đặc biệt là của Nhuận Thổ, Lỗ Tấn đã phê phán xã hội phong kiến, lễ giáo phong kiến, đặt ra vấn đề con đường đi của nông dân và của toàn xã hội để mọi người suy ngẫm.

Câu 1 trang 218 - Văn 9 Tập 1

Câu hỏi: 

Tìm bố cục của truyện (Căn cứ vào trình tự thời gian chuyến về thăm quê của nhân vật “tôi”).

Trả lời:

Truyện ngắn chia làm 3 phần theo trình tự thời gian:

- Đoạn 1 (từ đầu đến “đang làm ăn sinh sống”): trên đường về quê.

- Đoạn 2 (từ “Tinh mơ sáng hôm sau” đến “sạch trơn như quét”): những ngày ở quê. Sự thay đổi của quê hương, đặc biệt là Nhuận Thổ.

- Đoạn 3 (phần còn lại): trên đường xa quê, những suy ngẫm về hiện tại và tương lai.

Câu 2 trang 218 - Văn 9 Tập 1

Câu hỏi: 

Trong truyện, có mấy nhân vật chính? Nhân vật nào là nhân vật trung tâm? Vì sao?

Trả lời:

  - Các nhân vật : Người mẹ, nhân vật tôi, cháu Hoàng, Nhuận Thổ, thím Hai Dương, Thủy Sinh.

   - Nhân vật chính : Nhân vật tôi và Nhuận Thổ.

   - Nhân vật trung tâm : nhân vật Nhuận Thổ, bởi vì thông qua nhân vật này nhà văn thể hiện mọi sự thay đổi của làng quê.

Câu 3 trang 218 - Văn 9 Tập 1

Câu hỏi: 

Tác giả đã dùng những biện pháp nghệ thuật nào để làm nổi bật sự thay đổi ở nhân vật Nhuận Thổ? Ngoài sự thay đổi của Nhuận Thổ, tác giả còn miêu tả sự thay đổi nào khác của những con người và cảnh vật ở cố hương? Tác giả đã biểu hiện tình cảm, thái độ như thế nào và đặt ra vấn đề gì qua sự miêu tả đó?

Trả lời:

 - Nghệ thuật làm nổi bật sự thay đổi của nhân vật Nhuận Thổ : So sánh tương phản quá khứ và hiện tại : cậu bé nhanh nhẹn, thông minh, tiểu anh hùng – cố nông già nua, nghèo khó, đông con.

   - Ngoài sự thay đổi của Nhuận Thổ tác giả còn nói đến sự sa sút về kinh tế, tình cảnh đói nghèo của nhân dân do nạn tham nhũng nặng nề, sự thay đổi về diện mạo tinh thần thể hiện qua tính cách của thím Hai Dương, Nhuận Thổ.

   - Tác giả thể hiện thái độ thất vọng buồn bã trước sự thay đổi của con người và cảnh vật. Nỗi băn khoăn, day dứt về một sự thay đổi, khát khao tới xã hội tốt đẹp.

Câu 4 trang 218 - Văn 9 Tập 1

Câu hỏi: 

Đọc kĩ ba đoạn văn sau và trả lời câu hỏi.

Đoạn nào chủ yếu dùng phương thức miêu tả và thông qua đó, tác giả muốn biểu hiện điều gì?

Đoạn nào chủ yếu dùng phương thức tự sự? Ngoài tự sự, tác giả còn sử dụng những yếu tố của những phương thức biểu đạt nào khác? Nêu hiệu quả của sự kết hợp đó trong việc thể hiện tính cách nhân vật

Đoạn nào chủ yếu dùng phương thức nghị luận và thông qua đó, tác giả muốn nói lên điều gì?

Trả lời:

- Đoạn a chủ yếu dùng phương thức tự sự (có kết hợp biểu cảm), nổi bật quan hệ gắn bó giữa hai người bạn thời thơ ấu (là để làm nổi bật sự thay đổi trong thái độ của Nhuận Thổ đối với tôi hiện nay).

- Đoạn b chủ yếu dùng phương thức miêu tả, kết hợp với biện pháp hồi ức và đối chiếu, làm nổi bật sự thay đổi về mặt ngoại hình của nhuận Thổ, qua đó có thể thấy tình cảnh sống điêu đứng của Nhuận Thổ và nông dân miền biển nói chung.

- Đoạn c chủ yếu dùng phương thức lập luận, về ý nghĩa, các phần trên đã đề cập.

Luyện Tập:

Trả lời câu hỏi 2 trang 219 SGK Ngữ văn 9, tập 1

Tìm những từ ngữ thích hợp trong tác phẩm điền theo bảng mẫu.

Trả lời: