Soạn bài Khoa học muôn năm Văn 9 Cánh Diều tập 1

Đọc hiểu

Nội dung chính: Văn bản nêu lên giá trị của khoa học và nghệ thuật, mối quan hệ giữa khoa học và nghệ thuật.

* Trả lời câu hỏi giữa bài:

Câu 1 (trang 123 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Chú ý cách tác giả nhấn mạnh ý kiến của mình

Phương pháp: 

Lời giải:  

Tác giả sử dụng các từ “không”, “có thể”, “hơn là”, “không những thế và bày tỏ sự chân thành, tự giác của bản thân”.

Câu 2 (trang 123 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Ở phần 2, tác giả đã nêu lên sự khác biệt chủ yếu nào giữa nghệ thuật và khoa học?

Phương pháp:  

Đọc kĩ phần 2 văn bản, chỉ ra điểm khác biệt

Lời giải:  

Sự khác biệt chủ yếu:

- Nghệ thuật là tình cảm, phụ thuộc vào cảm xúc, khuất phục trước cá tính, khó phá vỡ rào cản định kiến

- Khoa học thực nghiệm là kinh nghiệm, tri thức thông qua quan sát tỉ mỉ, lí luận logic, thoát khỏi thứ mà nghệ thuật không rũ bỏ được và nó mang tính quốc tế, nhân loại

Câu 3 (trang 123 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Tác giả muốn khẳng định điều gì ở phần 3?

Phương pháp:  

Đọc kĩ phần 3 văn bản

Lời giải:  

- Nền dân chủ nước Nga cùng với nền khoa học chính xác đi tới cuộc sống mới

Câu 4 (trang 123 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Chú ý những bằng chứng mà tác giả sử dụng

Phương pháp: 

Đọc kĩ văn bản, liệt kê các bằng chứng

Lời giải:  

- Timiryazev: Tương lai thuộc về khoa học và dân chủ

- Tác giả: Chỉ khi có sự giúp đỡ của khoa học, nền dân chủ mới thực sự có tương lai

- Người làm vườn, xưởng may, thầy thuốc

Câu 5 (trang 124 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Điều “mơ ước” đã cho thấy thái độ của tác giả với khoa học như thế nào?

Phương pháp: 

Đọc kĩ phần 4 văn bản

Lời giải:  

- Thái độ ngợi ca, trân trọng, đề cao và hi vọng vào những thành quả tuyệt vời mà khoa học có thể mang lại cho con người.

Câu 6 (trang 124 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Xác định mối quan hệ giữa các đoạn trong phần 4

Phương pháp: 

Đọc kĩ phần 4 văn bản

Lời giải:  

Mối quan hệ liên kết logic với nhau:

- Đưa ra tưởng tượng về “tòa thành khoa học”

- Giá trị của tòa thành ấy

- Con người cần phải làm gì trong lao động

Câu 7 (trang 125 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Điểm giống và khác nhau về nội dung thể hiện ở phần 1 và phần 5 là gì?

Phương pháp: 

Đọc kĩ văn bản, so sánh phần 1 và 5

Lời giải:  

- Điểm giống nhau: cả hai phần đều đề cao sự sáng tạo và kì diệu của khoa học.

- Điểm khác nhau: ở phần (1), tác giả có nhắc đến nghệ thuật nhưng ở phần (5), tác giả tuyệt đối hóa tầm quan trọng của khoa học.

* Trả lời câu hỏi cuối bài

Câu 1 (trang 125 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Tác giả đã nhấn mạnh ý kiến của mình ở phần 1 bằng cách nào? Ưu điểm của cách nhấn mạnh đó là gì?

Phương pháp:

Đọc kĩ văn bản ở phần 1, nhận xét

Lời giải:  

- Tác giả nhấn mạnh bằng cách đưa ra các từ ngữ phủ định rồi lại khẳng định; và thêm vào đó là việc bộc lộ sự chân thành của mình.

- Các nhấn mạnh đó có ưu điểm là sẽ tạo sự ấn tượng với người đọc, gây cảm xúc xúc động, tin tưởng.

Câu 2 (trang 125 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Sự khác biệt giữa nghệ thuật và khoa học được lí giải ở phần 2 nhằm mục đích gì? Nhận xét về cách nêu lí lẽ và phân tích bằng chứng trong phần này.

Phương pháp: 

Đọc kĩ văn bản, đưa ra các lí lẽ và dẫn chứng

Lời giải:  

- Nêu sự khác biệt giữa nghệ thuật và khoa học nhằm mục đích nhấn mạnh sự ưu việt, giá trị chân lí của khoa học.

- Tác giả đưa ra lí lẽ chặt chẽ, xác đáng, các bằng chứng rất thuyết phục.

Câu 3 (trang 125 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Câu nói của nhà khoa học nổi tiếng được trích dẫn trong phần 3 có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện ý kiến của người viết?

Phương pháp: 

Đọc kĩ văn bản, áp dụng phần kiến thức ngữ văn

Lời giải:  

- Câu nói của nhà khoa học Timiryazev tăng tính tin cậy, thuyết phục người đọc về giá trị mà khoa học có thể đem lại cho nhân loại.

Câu 4 (trang 125 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Xác định luận điểm của phần 4. Những yếu tố nào góp phần tạo nên sức thuyết phục trong cách trình bày luận điểm này?

Phương pháp: 

Đọc kĩ phần 4 văn bản, áp dụng phần kiến thức ngữ văn

Lời giải:  

* Luận điểm:

- Tưởng tượng về một tòa thành khoa học.

- Giá trị mà tòa thành ấy đem đến cho con người.

- Cách sống và làm việc từ khoa học.

* Sức thuyết phục:

- Lí lẽ, lập luận chặt chẽ.

- Đưa ra các dẫn chứng xác đáng.

- Đặt vấn đề và đưa ra hướng giải quyết.

Câu 5 (trang 125 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Thái độ của tác giả được thể hiện như thế nào ở phần 5? Từ cách viết phần kết của tác giả, em có thể học hỏi được điều gì?

Phương pháp: 

Đọc kĩ phần 5 văn bản, chú ý các từ thể hiện thái độ

Lời giải:  

- Thái độ: trân trọng, ngợi ca và tuyệt đối hóa giá trị của khoa học đối với sự phát triển của nhân loại.

- Học hỏi: bên cạnh hệ thống luận điểm, lí lẽ và bằng chứng, cần đưa thêm cảm xúc cá nhân chân thành để chạm đến trái tim người đọc.

Câu 6 (trang 125 sgk Ngữ Văn lớp 9 Cánh Diều Tập 1): Khái quát và hệ thống lại những nội dung đọc hiểu văn bản Khoa học muôn năm! theo gợi ý trong sơ đồ sau:

Phương pháp:  

Đọc kĩ văn bản

Lời giải:

Sachbaitap.com