Soạn bài Đồng chí - Văn 9 tập 1 ngắn gọn

Bố cục:

   - 7 câu đầu : Cơ sở hình thành tình đồng chí.

   - 10 câu tiếp : Biểu hiện và sức mạnh tình đồng chí.

   - 3 câu cuối : Hình ảnh và biểu tượng về người lính.

Nội dung chính: 

Tình đồng chí của những người lính dựa trên cơ sở cùng chung cảnh ngộ và lí tưởng chiến đấu được thể hiện thật tự nhiên, bình dị mà sâu sắc trong mọi hoàn cảnh, nó góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh và vẻ đẹp tinh thần của người lính cách mạng.

Câu 1 trang 130 - Văn 9 Tập 1

Câu hỏi:

Dòng thứ bảy của bài thơ có gì đặc biệt? Mạch cảm xúc và suy nghĩ trong bài thơ được triển khai như thế nào trước và sau dòng thơ đó?

Trả lời: 

- Dòng thứ bảy của bài thơ có cấu tạo rất đặc biệt:

+ Dòng thơ chỉ gồm một từ với hai tiếng “Đồng chí” và dấu chấm than.

+ Chỉ có một từ, nhưng là câu thơ quan trọng nhất của bài thơ. Nó được lấy làm nhan đề của bài, nó biểu hiện chủ đề, linh hồn của bài thơ.

+ Nó như cái bản lề nối hai đoạn thơ, khép mở 2 ý cơ bản: những cơ sở của tình đồng chí và những biểu hiện của tình đồng chí.

Câu 2 trang 130 - Văn 9 Tập 1

Câu hỏi:

Sáu dòng đầu bài thơ đã nói về cơ sở hình thành tình đồng chí của những người lính cách mạng. Cơ sở ấy là gì? 

Trả lời: 

- Cơ sở hình thành tình đồng chí của những người lính cách mạng:

+ Bắt nguồn sâu xa từ sự tương đồng về cảnh ngộ xuất thân nghèo.

+ Tình đồng chí được nảy sinh từ sự cùng chung nhiệm vụ sát cánh bên nhau trong chiến đấu: “Súng bên súng, đầu sát bên đầu”.

+ Tình đồng chí nảy nở và bền chặt trong sự chia sẻ mọi gian lao cũng như niềm vui.

Câu 3 trang 130 - Văn 9 Tập 1

Câu hỏi:

Hãy tìm trong bài thơ những chi tiết, hình ảnh biểu hiện tình đồng chí, đồng đội làm nên sức mạnh tinh thần của những người lính cách mạng. Phân tích ý nghĩa, giá trị của những chi tiết, hình ảnh đó.

Trả lời: 

- Những biểu hiện cảm động của tình đồng chí làm nên sức mạnh tinh thần của những người lính cách mạng:

+ Sự cảm thông sâu sắc tâm tư nỗi niềm của nhau.

+ Cùng nhau chia sẻ những gian lao, thiếu thốn của cuộc đời người lính.

Câu 4 trang 130 - Văn 9 Tập 1

Câu hỏi:

Đêm nay rừng hoang sương muối

 Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới

 Đầu súng trăng treo.

Những câu thơ trên gợi cho em suy nghĩ gì về người lính và cuộc chiến đấu? Hãy phân tích vẻ đẹp và ý nghĩa của hình ảnh trong những câu thơ ấy.

Trả lời:

- Ba câu thơ cuối gợi lên những suy nghĩ gì về người lính và cuộc chiến đấu:

+ Hình ảnh người lính, khẩu súng, vầng trăng gắn kết hòa quyện tạo nên chất lãng mạn trong cảnh rừng hoang sương muối những người lính đừng chờ giặc tới.

+ Đây là bức tranh thiên nhiên đẹp và tình người nồng ấm khiến cho người lính quên đi cái lạnh, cái rét mà say mê ngắm vẻ đẹp của rừng đêm dưới ánh trăng.

+ Hình ảnh rừng hoang sương muối diễn tả sự gian khổ của đời lính

+ Hình ảnh đầu súng trăng treo diễn tả nhiệm vụ chiến đấu và tâm hồn lãng mạn của người lính => sự liên tưởng phong phú giữa thực tại và mơ mộng, giữa chiến sĩ và thi sĩ,...

Câu 5 trang 130 - Văn 9 Tập 1

Câu hỏi:

Theo em, vì sao tác giả lại đặt tên cho bài thơ về tình đồng đội của những người lính là Đồng chí?

Trả lời:

Tác giả đặt nhan đề “Đồng chí” vì toàn bộ nội dung bài thơ đều tập trung làm nổi bật vẻ đẹp của những người đồng chí, là những người cùng chí hướng, cùng lí tưởng, cùng tình yêu nước.

Câu 6 trang 130 - Văn 9 Tập 1

Câu hỏi:

 Qua bài thơ này, em có cảm nhận gì về hình ảnh anh bộ đội thời kháng chiến chống Pháp?

Trả lời: 

- Qua bài thơ về tình đồng chí, hiện lên vẻ đẹp bình dị mà cao cả người lính cách mạng. Cụ thế là anh bộ đội hồi đầu cuộc kháng chiến chống Pháp:

+ Xuất thân từ nông dân.

+ Sẵn sàng bỏ lại những gì quý giá thân thiết của cuộc sống nơi làng quê để ra đi vì độc lập dân tộc.

+ Những người lính cách mạng trải qua những gian lao, thiếu thốn tột cùng.

+ Nhưng sáng ngời trong họ là tinh thần đồng đội và ý chí quyết tâm đánh giặc.

Luyện Tập:

Trả lời câu hỏi (trang 131 SGK Ngữ văn 9, tập 1)

Viết một đoạn văn trình bày cảm nhận của em về đoạn cuối bài thơ Đồng chí (“Đêm nay... trăng treo”).

Trả lời: 

 Đoạn cuối bài thơ mang một vẻ đẹp vừa hiện thực vừa lãng mạn. Hiện thực ở cảnh rừng hoang vu, ở người lính canh giữ chờ giặc, ở đầu súng nằm trong bàn tay cứng cỏi người bộ đội. Đồng thời những hình ảnh ấy cũng thật lãng mạn bởi tình đồng chí sưởi ấm không gian giá lạnh, khi mảnh trăng thơ thẩn đi chơi, níu giữ lại trên đầu ngọn súng. Một hình ảnh thật đẹp, thật thơ mộng, cây súng chiến tranh và mảnh trăng hòa bình, một tương lai tươi đẹp đang chờ đợi phía trước.

Sachbaitap.com